هفته فرهنگی و شش پیام 

 رویداد موسوم به " هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قطر " به پایان رسید. اخبار، مستندات و شواهد موجود حکایت از استقبال چشمگیر، کم سابقه و گسترده قطری ها و ایرانیان ساکن دوحه از این رویداد بوده است. حضور گسترده هنرمندان چیره دست ایرانی در رشته ها و حوزه های گوناگون و ارائه مستقیم آثار، توانمندی ها و خلاقیت آنها به مخاطبان ، تصویری زیبا و  گویا از فرهنگ و تمدن اصیل اسلامی و ایرانی مخابره کرده است.ضمن تقدیر ویژه از تلاشهای گسترده دولت دوست و همسایه قطر در برپایی این رویداد بزرگ، ذیلا به شش پیام مهم برگزاری هفته فرهنگی ایران در دوحه اشاره می نمایم:

۱- اهمیت روایتگری مستقیم از فرهنگ اسلامی ایرانی:

روایت فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی را صرفا نمی توان از راه دور و با واسطه، مخابره کرد. این روایتگری باید به گونه ای صورت گیرد که دیده ها، اذهان و قلوب را درگیر خود ساخته و به عبارتی بهتر، به تسخیر خود در آورد. برگزاری رویداد هفته های فرهنگی در دوحه، چنین گزاره ای را عینا و عملا به اثبات رساند.

۲- اهمیت جایگاه و توانمندی ایرانیان مقیم:

همکاری و مشارکت تعداد قابل توجهی از ایرانیان مقیم قطر هم در برپایی رویداد فرهنگی گسترده اخیر دردوحه به وضوح نشان می دهد که دیاسپورای ایرانی در کشورهای دیگر و زیست بوم های جغرافیایی و فرهنگی گوناگون در دنیا، صرفا یک "هموطن منفعل "نبوده و بلکه در کسوت یک "ظرفیت عظیم "در برپایی هفته های فرهنگی و ارائه تصویری شفاف از فرهنگ، تاریخ و تمدن اصیل کشورمان باید مورد شناسایی قرار گیرند. اینکه بارها تاکید شده هر یک از ایرانیان مقیم خارج از کشور به صورت بالقوه، سفیر فرهنگی کشورمان در مناطق اقامت خود محسوب می شوند، یک تعارف یا ادعا نیست ! 

۳- جایگاه ویژه صنایع خلاق :

استقبال گسترده قطری ها و دیگر مخاطبان از صنایع خلاق ایرانی نشان می دهد که ما در این عرصه نه تنها دارای استعداد، بلکه صاحب سبک هستیم. خلاقیت، توانمندی و اصالت فرهنگ و تمدن ایرانی جملگی مولفه هایی هستند که باید با یکدیگر ترکیب شده و خود را در صنایع خلاق نشان دهد.تمرکز سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی  بر معرفی دستاوردهای ج. ا. ایران بویژه  در عرصه صنایع خلاق طی سال های اخیر، بر مبنای میزان اثربخشی و قدرت تاثیر این حوزه صورت گرفته است. پایه و اساس صنایع خلاق را دانش، توانایی و  فرهنگ  تشکیل می دهد. در این حوزه، باید از فناوری و ابزارهای نوین حداکثر استفاده را برده و در عرصه هایی مانند پویانمایی، بازی های رایانه ای و .....سرمایه گذاری ویژه ای نمود. 

۴- مزیت ایران در عرصه صادرات فرهنگی:

صادرات فرهنگی، مفهومی است که متاسفانه هنوز درک جامعی نسبت به آن شکل نگرفته است. صادرات فرهنگی، به معنای نگاه اقتصادی به عرصه فرهنگ و جا به جایی جایگاه زیربنایی فرهنگ و مشتقات آن در عرصه حکمرانی کشور نیست، بلکه به معنای احصاء مزیتهای فرهنگی کشور و نگاه فرصت محور نسبت به این مزیتها در عرصه اقتصادی و صادراتی است. برپایی هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای دیگر، ازجمله آنچه اخیرا در قطر شاهد آن بودیم به وضوح نشان می دهد مزیتهای هنری و فرهنگی ایران برای مخاطبان خارجی به گونه ای گیرا و جذاب است که حاضر هستند جهت بهره مندی از جلوه ها و مصادیق آن، هزینه پرداخت کنند.بی شک یکی از ابزارهای مهم توسعه فرهنگ، اقتصادی کردن آن است  .

۵- گفت وگوهای فراملی  در بستر فرهنگ:

هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دوحه نیز به مانند دیگر رویدادهایی از این جنس، نقطه مناسبی برای تثبیت  ارتباطات موثر ، صمیمانه و مستمر میان ملتهاست. تجربه نشان داده است دشمنان هر اندازه نیز در عرصه دستکاری افکار عمومی جهان در عرصه اقتصاد و سیاست خبره باشند، زمانی که با قدرت بی همتای تمدنی، گفتمانی و فرهنگی کشور بزرگ و با عظمتی مانند ایران اسلامی مواجه می شوند، دستانشان بسته تر است. گفت و گوهای بین مردمی در منطقه و جهان ، زمانی که در مجرا و بطن فرهنگ هدایت شود، قطعا پایدارتر، عمیق تر و اصیل تر خواهد بود. 

۶- اهمیت دیپلماسی فرهنگی:

یکی از اصلی ترین پیام‌های برپایی  هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قطر، اثبات گزاره ایست که بارها بر روی آن تاکید کرده ایم: استفاده از ظرفیت های عظیم فرهنگی ج. ا. ایران و ارائه تصویری جامع و فراگیر از نظام اسلامی که ابعاد گفتمانی، فرهنگی و فناورانه را توامان به نمایش می گذارد ، تاثیر عمیقی بر مخاطب می گذارد. دیپلماسی عمومی و فرهنگی در نظام بین الملل و در قرن بیست و یکم اشکال و قالب های متفاوتی پیدا کرده است. این تفاوت، ناظر بر "مزیت کشورهای در روایتگری از خود"است. نخبگان، هنرمندان، صاحبان صنایع سنتی و خلاق و حتی مخاطبان عرصه هنر و فرهنگ بدون شک بهترین روایتگران عرصه دیپلماسی فرهنگی محسوب می شوند.

*رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی